Metseltekens in bakstenen muren van begijnhof Diest (interpellatie 30.05.2016)

Op 30 mei 2016, over deze onderwerpen: Cultuur & erfgoed, Nieuws van de Gemeenteraad
Metseltekens begijnhof Diest

Gemeenteraad Diest van maandag 30 mei 2016 |

Renaat Rijnders: "In het beheerplan van het begijnhof Diest wordt verwezen naar naar de metseltekens die op sommige woningen aanwezig zijn (jaartallen en figuren in andere baksteen) en naar het belang om deze te bewaren.  Hoe is dit te rijmen met het kaleien - een eeuwenoude schildertechniek waarbij met een blokborstel natuurlijke kalk op een muur wordt aangebracht – gezien deze waardevolle elementen dan niet meer zichtbaar zijn? Betreft het hier gewoon het bewaren zonder zichtbaar te zijn of moet er rond worden gekaleid?"

Antwoord Philip Baelus, studiebureau Arat:

"Dit is een begrijpelijke opmerking , die ook op de laatste toelichting werd aangekaart door de twee leden van de geschiedkundige kring. Metseltekens zijn oorspronkelijk bedoeld om die zichtbaar te laten : het was ofwel een bewust symbool , een jaartekening  of  in de meeste gevallen zelfs een “handtekening” van de metser.

Aangezien ze samenhangen met  de beginfase van het gebouw, moeten ze ook op dezelfde wijze behandeld worden als de rest van de gevelaanpak van die 1ste fase.

 Als men dergelijke oudere gevel m.a.w. naderhand heeft bepleisterd of in dit geval gekaleid, is het niet logisch om de tekens uit te sparen in de naderhand aangebrachte gevelafwerking. Zeker niet als het om 'handtekeningen' gaat . Deze blijven hoe dan ook aanwezig en voor een aandachtig oog zelfs zichtbaar door het reliëf en de onderbreking van het metselverband. Bij bepleistering is dat niet het geval (maar dat is niet aan de orde op het begijnhof  in Diest ). Het voornaamste, vanuit het standpunt van de erfgoed-consulent is eigenlijk dat deze tekens aanwezig blijven of ze nu al dan niet zichtbaar zijn.

Men zou wél een uitzondering kunnen maken voor jaartallen of initialen. Soms werden die vroeger ook al in gesinterde bakstenen uitgevoerd en het lijkt verdedigbaar om dit 'nuttige informatie' afleesbaar te houden omdat het, in tegenstelling tot louter siermetselwerk of kenmerktekens wél nog relevante informatie blijft die bewuster werd aangebracht en dikwijls op expliciete vraag van de opdrachtgever. De eigenlijke metseltekens werden ongevraagd en op eigen iniatief van de metser verwerkt als een soort 'tag'.

Hoe dan ook , blijft het stof tot discussie. Mij zou het eigenlijk niet uitmaken indien men rondom die tekens kalkt alhoewel dit niet logisch is, zoals hiervoor geschetst. Zolang men het maar niet aanwendt als het zoveelste argument om toch maar niet te opnieuw te 'moeten' kaleien."

Hoe waardevol vond je dit artikel?

Geef hier je persoonlijke score in
De gemiddelde score is